Dünyada ve ülkemizde boşanan çiftlerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Boşanma sebebi  ‘şiddetli geçimsizlik’ olarak ifade edilse de; internet ve sosyal medyanın getirdiği kişisel sorunlar, aile içi şiddet, ekonomik yetersizlik, cinsel sorunlar, güvensizlik, tahammülsüzlük, romantizmin azalması gibi modern hayata ait etkileri de görebiliyoruz.

Boşanmanın yarattığı travmatik süreci atlatmak için, çocuklara boşanmaya dair çok ayrıntı verilmeden ve mümkünse anne baba arasındaki özel bilgilere ve ilişki boyutuna girilmeden, boşandıktan sonra anne-baba ilişkisinin nasıl olacağı, çocuğun günlük hayatının ve ailesiyle olan ilişkisinin nasıl devam edeceği anlatılmalıdır.
Çocukların durumu algılamalarına zaman tanımak ve onları dinlemek, duygularıyla empati yapmak bu sürecin atlatılmasını kolaylaştırıcı adımlardır.

Çocukların hayatlarının doğru bir şekilde planlanması ve iyi bir yetiştirme programıyla anne baba ilişkisinin düzenlenmesi de önemlidir. Ebeveynlerden biriyle sınırlı bir iletişim kurmak, anlaşmazlık yaşamak, çocuğun ilgi ve sevgi eksikliği hissetmesine, bunu da davranışlarına yansıtmasına neden olabilir.

Bu noktada konuyla ilişkili olarak, boşanan eşlerin ve çocuklarının birlikte tatile çıkmasından ve ailece kaliteli vakit geçirmesinden, tatil sürecinde anne-babayı ve çocukları psikolojik olarak yıpratabilecek bazı davranışlardan, yapılması ve yapılmaması gerekenlerden bahsetmek istiyorum.

Anne ve babanın aralarındaki ilişkinin sınırlarını doğru çizmesi önemlidir.
Örneğin; annesiyle yaşayan bir çocuğun babasını hafta sonları düzenli olarak görmesi ve orada kalması, bazı etkinliklerde ve özel günlerde anne ve babanın bir arada bulunması çocuğun gelişimi açısından önemlidir. Ancak, ailenin tatile çıkması ve uzun süre beraber vakit geçirmesinin olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de olabilir.

Boşanan ebeveynlerin tatile çıkmasının çocuklar üzerinde olumlu etkileri:

• Boşanan çocukların aile ortamından uzak kalmamaları, aile olma kavramını küçük yaşta öğrenmeleri, çocukların psikolojik sağlığı açısından önemlidir.
• Anne ve babasından biriyle ilgili yaşanan bir boşluk veya mesafe varsa, tatil sürecinde doldurulabilir ve çocuk da kendini daha mutlu hissedebilir.
• Anne ve babanın bir araya geldiklerinde çatışma yaşamadan, kaliteli vakit geçirmesi, hem birbirlerine hem de çocuklarına verdikleri değeri gösterir.
• Tatil sırasında iletişim problemi yaşamayan ve iyi vakit geçiren anne-baba için sonraki süreçte de birbirlerine olan davranışlarında olumlu yönde ilerleme gelişebilir.
• Anne ve babasını, çevresindeki diğer arkadaşlarının aileleri gibi bir arada görmek isteyen bir çocuk için, tatile çıkmak bu beklentilerini karşılayabilir.

Boşanan ebeveynlerin birlikte tatile çıkmasının bazı açılardan olumsuz etkileri de olabilir:

• Anne ve babasının boşanmadan önceki ve sonraki ilişkisini kıyaslayana ve tatil sırasındaki yakınlığını gören çocuk, barışma ihtimallerini düşünerek umuda kapılabilir ve sonrasında hayal kırıklığı yaşayabilir.
• Tatil sırasında arkadaşlarının aileleriyle kendi ailesini kıyaslayıp bu durumdan mutsuz olabilir.
• Birlikte eskisi gibi kaliteli vakit geçirebildiklerini gördüğünde, neden boşandıklarını sorgulamaya başlayabilir.
• Tatil sırasında anlaşmazlık olduğunda, anne-baba kavga ettiğinde daha da mutsuz olabilir ve tatil sanıldığının aksine iyi gelmeyebilir.
• Eğer ebeveynlerden birisi boşanma konusunda isteksiz davrandıysa ve barışmak için umut besliyorsa, tatili yakınlaşma için bir fırsat olarak görebilir, umutlanabilir ve bu karşı tarafı zorlayabilir.
• Ebeveyn ilişkisinde eski konuların gündeme gelmesi de, aile bireylerinin kaliteli vakit geçirmesini ve sağlıklı iletişim geliştirmesini engelleyebilir.

Tüm bu olumsuzlukları yaşamamak için de ailelere bazı görevler düşüyor:

• Tatile çıkmadan önce tatilde neler yapılacağı, tatilin aile bireyleri açısından önemi ve olumlu etkileri, aile içi ilişkilerin nasıl sürdürüleceği çocuklara açık ve anlaşılır bir şekilde anlatılmalıdır.
• Tatil sırasında yakınlaşmanın ve beraber vakit geçirmenin barışma getirmeyeceğinin belirtilmesi de, çocuğun beklentilerini dengelemek açısından oldukça önemlidir.
• Ebeveynler de tatile çıkmadan önce çocuklarının bu durumdan zarar görmemesi ve mutlu olabilmesi için birbirlerine ve çocuklarına karşı nasıl davranmaları gerektiği konusunda birbirlerine destek olmalı ve anlaşmalı. Eşlerden birinin hatalı davranması aradaki ilişkinin yanlış bir tarafa gitmesine neden olabilir.
• Tatil sırasında çocukların davranışlarını iyi gözlemlemek, duygularını ve düşüncelerini paylaşmaları konusunda teşvik etmek de, tatilde oluşabilecek olumsuz etkenleri ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
• Tatile birlikte çıkmanın amacının sadece çocuğu mutlu etmek olduğu gibi bir mesaj verilmemeli. Tüm sorumluluğu çocuğa yüklememeli.

Tüm bu etkenlere dikkat edildiği zaman, boşanan çiftlerin ailece tatile gitmesi çocuklar açısından faydalıdır ve aile içi ilişkilerin gelişmesini sağlayabilir. Anne ve babaları boşansa da, onlarla bir arada olmak ve aile ortamını hissedebilmek çocukların psikolojik sağlığı açısından oldukça önemlidir.

[2017-10-06]