SERAP DUYGULU

ANA SAYFA  »  MAKALELER  »  EĞİTİM   »  ÇOCUK VE ÖDEV

ÇOCUK VE ÖDEV

Çocuk ve Ödev
Okula giden her çocuğun az ya da çok sorun yaşadığı ve yaşattığı en önemli konu ödevlerdir. Ödev genellikle evde gerçekleştirilmesi amacıyla verilmiş çalışmalardır ve çocuğun düzenli olarak yapması beklenir.Genel kanıya göre iyi hazırlanmış ödevler çocuğun başarısını artırır çünkü çocuğa sorumluluk ve disiplin kazandırır diye düşünülür.
Ancak bu düşünce her zaman doğru değildir.

Ödevler ve Amaçları
Ödev eğer öğretmen tarafından çocuğun ilgi ve merak duyduğu konulardan seçilerek verilmiyorsa hiçbir yarar sağlamaz.Özellikle her gün ödev verilen çocuklar açısından bu ödevleri yapmak çok sıkıcıdır ve genellikle de yapılmamaktadır.Yapılsa dahi ödevin gerçek amacını yerine getirdiğini söylemek mümkün değildir Bu şekilde zorunlu olarak verilen ödevlerin çocuğun başarısını artırması bir yana düşürdüğü bilinmelidir.Aslında amaç çocukları araştırmaya ve öğrenmeye teşvik etmek olmalıyken klasik ödev anlayışıyla çocuklar bu amaçtan tamamen uzaklaşmaktadırlar.Olumsuz taraflarına karşın çocuklar ödev yapmak zorunda kaldıkları için böyle bir çalışmada yararlı olabilecek bazı ipuçlarını bilmek önemlidir.
Öncelikle bazı ödev türlerini hatırlamakta fayda var.Yapılarına göre dört farklı ödev türünden bahsedebiliriz:

Tekrar Ödevleri:Çocukların matematik,yazı ya da bazı konulardaki terim ve ifadeleri öğrenmelerini sağlamak amacıyla verilirler.
Yaratıcı Ödevler:Öğrenilen bilgileri kullanarak yapılan ve çocuğun kendi araştırmalarını da kapsayan ödevlerdir.
Ek Bilgi ödevleri:Okulda işlenen konunun ayrıntılı olarak öğrenci tarafından incelenmesidir.
Hazırlık Ödevleri:Öğretmenin bir sonraki konu olarak işleyeceği dersin önceden öğrenciler tarafından araştırılmasıdır.

Ödevin amacı öğrenciyi okulda işlenen dersi iyi anlamaya ve evde tekrarlarla tam olarak öğrenmeye yöneltmek olmalıdır.Çocuk dersi sevmişse verilen ödevi de severek yapacaktır ama maalesef bir çok öğretmen fazla ödev vermenin o konuyu en iyi öğretme yolu olduğunu düşünmektedir.Oysa böyle bir yöntem dersi sevdirmekten çok çocuğun derse olan ilgisini de kaybetmesine ve verilen ödevleri bir yük olarak görmesine yol açacaktır.

Ödev Sorumluluğunda Ailenin Rolü/Ailenin Görevleri
Ödev konusunda görülen en yanlış davranış biçimi de aileden gelmektedir.Bu da öğrencinin ödevini aile bireylerinin yapmasıdır.Böyle bir davranışı gören çocuğa ödevin aslında kendi sorumluluğu ve görevi olduğunu anlatmak bir daha asla mümkün olmaz.Ancak yardımcı olmak farklıdır.Yardımcı olmakla kastedilen çocuğun ödev konusunda ihtiyaç duyabileceği kaynak kitap vb. gibi malzemeyi ve rahat ders çalışabileceği ortamı sağlamaktan fazlası değildir.Takıldığı bazı konular anlatılabilir ama oturup onunla ders yapmak ya da ödevi yazmasına yardım etmek en temel yanlışlardır.Ödevlerini kendi başına yapma bilinci ve sorumluluğu kazanamayan bir çocuk hemen hemen tüm öğrenim hayatı boyunca bu konuda sorun yaşamaya aday bir öğrenci olacaktır.Ödev konusunda ebeveynlerin dikkat etmesi gereken en önemli faktörler şöyle sıralanabilir:

• Ödevin yapıldığı ortam mutlaka ders çalışmaya uygun olarak hazırlanmış olmalıdır.Mümkünse çocuğa ait bir odada, çalışma masasında dersini yapması sağlanmalıdır.
• Çocuk ödevini yaparken ailesinden yardım alacağını bilmeli ve harcadığı emek ve gösterdiği çaba taktir edilmelidir.Ancak hiçbir zaman yanında uzun sürelerle oturulup beraber ders yapılmamalıdır.
• Aralıklı olarak yaptığı ödev kontrol edilmeli,yaptığı bir –iki küçük yanlış üzerinde çok durmadan başarılı olduğu bölümler öne çıkarılmalı ve teşvik edilmelidir.
• Ödev konusunda eğer arkadaşlarını araması gerekiyorsa bunu çocuğun yapması gerekirken onun adına aile yapmamalıdır.
• Ödevini,unutmuşsa,geciktirmişse ya da eksik yapmışsa burada da aile devreye girmemeli ve çocuk ödevinin bu haliyle okula gönderilmelidir.Öğretmene gereken açıklamayı kendisinin yapması için bundan daha iyi bir fırsat olamaz.Tüm sınıfın içinde eleştirilmek ve belki de ceza almak en iyi ders olacaktır ve aynı duruma düşmemek için bir dahaki sefere daha dikkatli davranacaktır.
• Ödevini bitiren çocuk mutlaka ödüllendirilmelidir.En sevdiği faaliyeti yapması ya da dışarı çıkıp arkadaşlarıyla oyun oynaması gibi ödüller olumlu davranışını pekiştirecektir.
• Ödev bitmeden oyun oynamasına izin verilmemelidir.
• İstenilen türde bir ödev hazırlamamış olsa bile gerekli çabayı göstermiş ve elinden geleni yapmışsa bütün bir ödev sil baştan yeniden yaptırılmamalıdır.

Her şeyden daha önemli olarak en temel kural çocuğun başarısızlıklarını ve olumsuz yönlerini değil,başarılı ve olumlu yönlerini vurgulamak ve cesaretlendirmektir.Halbuki ebeveyn veya eğitimci olarak hepimizin yaptığı en büyük yanlış tüm dikkati olumsuzluklar üzerine çekmek,yanlış tarafları vurgulamaktır.

Ödevlerde Öğretmenin Rolü
Ödev konusunda en önemli görevlerden biri de öğretmene düşmektedir.Öğrenciye verilen ödevin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek,çocuklarda oluşturulmaya çalışılan sorumluluk duygusunu pekiştirecektir.Bu anlamda öğretmen mutlaka ödevlerin takibini ve kontrolünü yapmalı ve aksayan yönler varsa bunu aile ile paylaşmalıdır.Ya da aile verilen ödevin öğretmen tarafından görülüp görülmediğini takip etmelidir.Çocuğun emek harcayarak yaptığı ödev eğer öğretmeni tarafından incelenmemiş ve değerlendirilmemişse bu çocuk açısından ciddi bir hayal kırıklığı nedenidir.Bundan sonra verilecek ödevleri yapma konusunda isteksiz ya da baştan savmacı bir tutum takınacaktır.Çünkü çocuk eğer başarılıysa taktir edilmeyi ister.Eğer başarısızsa nerde hata yaptığını bilmesi gerekir. Çocuğun başarısına ya da başarısızlığına ilgisiz kalmak çocukta önemsenmediği duygusu yaratır.O nedenle her iki durumda da çocuk sonucu bilmek ister.Özellikle iyi ve doğru tarafların yazılı ve sözlü olarak vurgulanması çocuk üzerinde çok olumlu etkiler yaratır.
Çocuklara doğru ders çalışma ve ödev yapma sorumluluğu kazandırmak biraz zaman almakla birlikte okulun ilk yılında doğru davranış ve tutumlar belirleyerek ve kararlılıkla uygulayarak yerleşir.Öncelikle ebeveynler okulun ve ödevlerin çocuğun kendisinin yerine getirmesi gereken sorumlulukları olduğunun bilincinde olmalılar.

Okula yeni başlamış bir çocuğa daha ilk günden yardım etmek,ödevlerini yapmak gelecekte yaşanacak sorunlara davetiye çıkarmaktır.Unutmamalısınız,okula giden kişi çocuğunuz,siz değilsiniz ve okulla ilgili tüm ödevler onun görevi.Yanlışlar yaparak,doğruyu bulması için bu sorumluluğu almasına fırsat vermelisiniz.

Ödev Konusunda Yapılan Yanlışlar
Günümüzde ailelerin çocuk merkezli aileler oldukları ve hayatlarını çocuklarının derslerine,sınavlarına ve ödevlerine göre düzenledikleri bir gerçek.Bu maalesef bizim dışımızda gelişen başka faktörlerden kaynaklanıyor olsa da aslında yanlış bir davranıştır.
Bu tip yanlışlar ulaşmak istediğimiz amaçtan bizi daha çok uzaklaştırmaktan başka bir işe yaramaz.Aynı şekilde ödevlerini yapması halinde vaat edilen hediyeler çok büyük yanlışlara yol açacak olumsuz tutumlardandır.
• Çocuğun her hareketini kısıtlayıp,sürekli ödevlerini hatırlatmak,
• Aşırı kontrolcü ve baskıcı anne baba tutumu izlemek.
• Onun adına ders ve ödev planları yapmak.
• Olur olmaz her yerde ödevleri ya da dersleri konusunda konuşmak.
• Abartılı bir dille çocuğu övmek ya da yermek.
• Ödev için masaya oturan çocuğun her yaptığı çalışmayı sürekli kontrol etmek ya da müdahalede bulunmak.
• Eksik ya da yanlış yapılan ödevlerde tehdit edici davranışlarda bulunmak.Özellikle öğretmen kaynaklı söylemlerde bulunmak.(Ödevini yapmadığını görünce sana kızacak,ceza verecek vb.)
• Ders yapan çocuğun başında durmak ya da yanına oturup beraber ders yapmak.
• Sürekli eleştiren,azarlayan ve komut veren ebeveyn tavrı içinde olmak.
Amaç çocuğun sorumluluklarını bilen bir birey olmasıdır ve ödevlerin yerleştirmeye çalıştığı davranış budur. Ancak ısrarla yanlışlar yapan aile,çocuğun da yanlış davranış kalıpları oluşturmasına zemin hazırlayacaktır.

Doğru Ebeveyn Tutumu Nasıl Olmalıdır?
Okula başlayan çocukların öğrenmeye meraklı ve az çok sayı,harf,nitelik,renk,nesne bilgisi olan küçük kaşifler olduğunu unutmadan doğru yönlendirmelerde bulunmak gerekir.Çocuklar olumlu ve tutarlı yaklaşımlara aynı biçimde karşılık verirler.Özellikle okula başlayan ve büyüyen,büyümeyi de müthiş heyecan verici bulan çocuklar çevrelerindeki her şeyle çok ilgilidirler.Doğal olarak da öğrenmeye çok açıktırlar.
Ödev sorumluluğu kazanmasının yolu da ailenin tutumuyla doğrudan ilgilidir.

• Öğrenme olmadan ödev olmaz.Öğrenmeye hevesli çocuğun hevesini kırmadan yeni şeyler öğrenmeye teşvik etmek.
• Eksik ya da yanlış yaptığı ödevlerde düzeltmeyi yine ona bırakmak ve bazı küçük yanlışları görmezden gelmek.
• Öğretmenle sıkı işbirliği içinde olmak.
• Ödevlerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek ama onun adına yapmamak.
• Sevginizi dersleri konusunda koz olarak kullanmamak.
• Ödev sadece çocuğa ait bir görevdir.Karşılığında hediye sözü vermek,bunu alışkanlık haline getirmesine yol açacağı için asla önerilmez.
Sadece küçük teşvik ödülleri olabilir.Derslerini ve ödevlerini erken bitirmesi halinde sevdiği filmi izlemesi için vakti kalacağını hatırlatmak gibi.
Ödev,okul,sınav üçgeninde çocuklarımızın işi gerçekten çok zor.Üstelik eğitim uzun yıllar sürecek bir faaliyet.Dolayısıyla çocuğun ilgisini ve hevesini kırmadan destekleyerek, öğrenme konusunda ihtiyaç duyacağı enerjiyi uzun yıllar boyunca ayakta tutmak zorunda olduğundan ebeveyn olarak bizim asıl görevimiz budur.

[2012-11-18]


Paylaşım:

BU YAZILAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:

okul-televizyon-ve-bilgisayar-oyunlari-393

OKUL, TELEVİZYON VE BİLGİSAYAR OYUNLARI

Ebeveynler, giderek dev bir canavara dönüşen bilgisayar oyunları nedeniyle ne yapacaklarını bilemiyorlar. Çocuklar saatlerce ekran başında kalıyorlar, sosyal hayattan koparak çevrelerindeki ...

ara-karneler-ve-tatil-253

ARA KARNELER VE YARI YIL TATİLİ

Eğitimde birinci yarı yılın bitmesi ile çocuklar uzun süredir bekledikleri tatile kavuştular. İki haftalık bir süre boyunca dinlenecekler, eğlenecekler, yeni dönem ...

okul-kantinleri-666

OKUL KANTİNLERİNDE SAĞLIKSIZ DURUMLAR

Siz çocuğunuza sağlıklı beslenme bilinci aşılamaya çalışırken, sınıfta öğretmeni sebze, meyve yemenin onların gelişimi için ne kadar önemli olduğunu anlatırken, aynı ...

okulun-amaci-ve-onemi-365

OKULUN AMACI VE ÖNEMİ

Okul bütün çocuklar ve bütün anne babalar için önemlidir. Bir çocuğun okula başlayacak olması; onun evden ilk kez uzaklaşması, ilk kez ...


MAKALELER
MAKALELER

Çocuk&Ergen, Yetişkin, Aile, Eğitim, Anne&Baba ... konulu makaleler.

VİDEOLAR
VİDEOLAR

Video arşivi, TV programları...

FOTOĞRAF GALERİSİ
FOTOĞRAF GALERİSİ

Sunum, seminer, söyleşi, eğitim çalışmalarımıza ait fotoğraflar.

BİZDEN HABERLER
BİZDEN HABERLER

Ne zaman neredeyiz? Bizi bu köşeden takip edebilirsiniz?

BASINDA BİZ
BASINDA BİZ

Bizimle ilgili basında yer alan haber, makale ve görseller...

2024. Site içeriğinin telif hakları SERAP DUYGULU'ya aittir.

Avinga | XML