Her yeni yıl yeni başlangıçlar demektir.Her yılbaşında gelecek yıla ait bazı planlar ve gerçekleşmesi hedeflenen programlar belirlenir ve bu amaçlara ulaşmak için yıl boyu çaba gösterilir.Neredeyse yeni yılın karşılanması sırasında değişmez bir gelenektir bu şekilde hedefler belirlemek.Aslında bazı ülkelerde gerçekten de bu bir gelenek halini almıştır.Biten yılla birlikte gerçekleşmeyen hedefler yeniden gözden geçirilerek ve belki bazı eklemelerle düzenlenerek yeni yıla aktarılır.Olması gereken de budur.Eğer hedeflerimiz ve planlarımız olmazsa hayatlarımızda ciddi boşluklar ve eksiklikler var demektir. İnsan yaşayan, gelişen ve düşünen bir varlık olduğuna göre elbette ki planları ve amaçları olmalıdır.
Üstelik yeni yıla ilişkin olsun ya da olmasın plan yapmak geleceği planlamak demektir.Geleceğe yatırım yapmak demektir.Bu da olumlu ve güzel bir şeydir.Plan yapmak demek aynı zamanda gelecekle ilgili beklentilerin varlığına işaret eder ki bu da normal bir ruh sağlığının ve var olan umutların göstergesidir.
Hangi Hedefler?Günlük hayatta da pek çok hayallerimiz vardır.En çok hayal ettiklerimizi sıralarsak:
• kilo vererek daha zayıf hale gelmek,
• spora daha fazla zaman ayırmak ya da bir spora başlamak,
• daha iyi bir iş bulmak veya işimizde yükselmek,
• kendimize,ailemize,çocuklarımıza daha fazla vakit ayırmak,
• daha çok kitap okumak,
• eğitimimizi bitirmek,belki yeni bir eğitime başlamak,
• hayallerimizi süsleyen bir hayat arkadaşı bulmak,evlenmek,
• hayallerimiz süsleyen bir tatile yapmak
• evliysek çocuk sahibi olmak
• kötü alışkanlıklarımızdan mesela sigaradan kurtulmak vb.
Bu sayılan hayalleri hayal olmaktan çıkaran ise bunların gerçekten de birer hedef haline getirilmesidir.Bir plan,program oluşturulup uygulamaya konulurlarsa bir çaba sonucu ulaşılacak amaçlarımız haline gelirler.Her insanın hem kişisel hem de bağlı bulunduğu ve içinde yaşadığı aile ve toplum olarak bazı planları ve hedefleri vardır.Hedefler inançla oluşturulmuşlarsa gerçekleşmeleri mümkün amaçlardır.Bu amaçlar bizi geleceğe ve yaşama bağlarlar.Mutlu olmamızı ve yaşamdan keyif almamızı sağlarlar.
Hedefleri Belirlerken
Bireyin hayatında önem taşıyan ve gerçekleşmesini istediği pek çok plan vardır ancak bazı planlar diğerlerine göre daha önceliklidir.Yeni yıl aslında biraz da bu hedeflerin yeniden elden geçirilerek,isteklerde, umutlarda ve beklentilerde bir yenilenmenin ve yeni bakış açılarının geliştirilmesi anlamını taşır.Bir önceki yıldan kalmış, eski yeni hayallerin ve heveslerin bakımı yapılan temizlenip elden geçirilen mevsimlik eşyalar gibi gözden geçirilip yeni halleriyle gelecek yılın hedefleri listesinde yerlerini almasıdır yeni yılın planları.
Burada önemli olan bu hedeflerin ne ölçüde gerçekçi olduğudur.Gerçekçiliğine ek olarak bireyin kendi koyduğu amaçlar uğruna ne derecede sıkıntıya ya da özveriye katlanabileceğidir.
Genel olarak baktığımızda ilk sırada gelen planlar arasında,bekar olanların evlenmek ve bir yuva kurmak gibi bir beklentileri olduklarını görebiliriz.Ancak ortada düzgün giden bir ilişki yoksa ya da var olan ve adı konmuş bir ilişki yoksa bir yıl içinde anlaşıp sevebileceği bir insanla tanışıp evlenmek gibi bir hedef çok gerçekçi olmayacaktır.Ya da okulunu bitirmek şeklinde bir hedefi olan kişinin bu hedefe ulaşmak için disiplinli bir çalışma ve planlı programlı bir gayret içinde olması gerektiği açıktır.Ancak belirlenmiş hedefe uygun disiplinden uzak,tutarsız bir okul hayatının sonunda başarı elde edilemeyeceği de açıktır.O nedenle kendimize yeni yıl için ya da başka bir nedenle hedef belirlerken,plan yaparken mümkün olduğunca gerçekçi ve uygulanabilir hedefler belirlemek gerektiği unutulmamalıdır.Aksi halde eğer uğrunda çaba gösterilmezlerse hedef olarak belirlenen her şey dilek olarak kalmaktan öte bir anlam ifade etmeyeceklerdir.
Hedefleri GerçekleştirmekHepimiz hemen hemen her dönemde,her yeni yılda yeni hedefler belirleriz.Bu hedefleri gerçekleştireceğimize olan inancımız bir yana,hayal ettiklerimizin gerçekçi olması aslında ne ölçüde gerçekleştirilebileceğinin de ilk adımını oluşturur.
Eğer sağlıklı giden bir beraberlik varsa belki ilk hedef bu beraberliğin resmi olarak da adını koymak ve ilişkiyi evliliğe taşımak olabilir.Belki de çocuk sahibi olmak istiyorsunuz ama hep erteleyip durmuşsanız ya da bazı sağlık sorunları nedeniyle bu dileğiniz gerçekleşmemişse artık ciddi olarak konunun üzerine eğilmenizin zamanıdır.Var olan sorunları ortadan kaldırmak ve hedefe giden yolda yeni çözümler üretmek ilk amaç olabilir.
Hedefler koymak kolaydır ancak o hedefe ulaşmak için gereken çabayı gösterecek bir ruh hali ve disiplin aslında en gerekli şeydir.Bilinir ki kilo sorunu olan pek çok insan hep sıkı bir diyete başlayıp rahatsız olduğu bu kilolardan kurtulmayı düşünür ancak rejime başlama günü hep bir başka güne ertelenir. Nedense de o gün bir türlü gelmez.Oysa hedefleri gerçekleştirmek için öncelikle:
• Kendine güven,
• Disipline olmuş bir kişilik,
• Belirlenen hedeflerin gerçeklik payı,
• İstikrarlı ve kararlı olmak
gibi kişisel bazı özelliklere de sahip olmak gerekir.
Hedef Belirlerken Öncelikler
Elbette hepimizin geleceğe yönelik bazı planları ve hedefleri vardır.Ancak hedeflerimizi planlarken gerçekleşebilme özelliği yanında bu hedeflerin sıralamasını yani önceliklerimizi de iyi belirlemek gerekir.Sahip olduğumuz belirli bir parasal gücümüz yokken, önümüzdeki yıl bir villada oturmayı hedeflemek ayakları yere basan bir hedef olmaktan öte hayal olarak kalacak bir durumdur sadece.Ama sigarayı bırakmak,kilo sorunumuza çözüm bulmak,sağlık sorunlarımızı ortadan kaldırmak,belki çocuk sahibi olmak,yeni iş bulmak gibi hedeflerimiz daha gerçekçi planlardır ve uygulanabilirler.Bütün bu hedefleri planlarken ya da hayata geçirirken göz önünde bulundurmamız gereken başka faktörler de var.
Bazı şeyler vardır ki bir kere karar alındığında geri dönmek ya da vazgeçtim demek mümkün değildir.Çocuk sahibi olmak böyle bir sorumluluktur.Bir çocuk sahibi olduğunuzda o çocuğun hayatınızı toptan ve geri dönülemez bir biçimde değiştireceğini de bilmeniz gerekir.
Örneğin eğer bir çocuk sahibi olmak istiyorsanız,bu sorumluluğa gerçekten hazır olmanız gerekiyor.Hazır olmak demek pek çok yönüyle bir çocuğun hayatınızdaki varlığını kabul etmeye ve benimsemeye hazır olmak demektir.
• Psikolojik olarak hazır olmak
• Bedensel olarak hazır olmak
• Bir aile olarak hazır olmak
• Yaşam biçimiyle hazır olmak
• Maddi imkanlar olarak hazır olmak
• Çocukla ilgili beklentiler yönüyle hazır olmak
gibi farklı yönleriyle bir bütün olarak düşünmek gerekir. O nedenle hedefler belirlenirken hem bu hedeflerin gerçekliği ve uygulanabilirliği yönünden hem de hayatımızdaki öncelikleri yönünden iyi planlanmış olması önemlidir.
Öneriler
Hepimiz hayatımızla ilgili gelecekte yapmak istediğimiz bir şok şeyle ilgili hedefler belirleriz.Bu hedefleri belirlerken aslında önemli bir ayrıntıyı atlamamak gerekir.Geçmiş zamanda yapmayı planladığımız ve yapamadığımız hayallerimizi yeniden değerlendirerek neler doğru neler yanlış olmuş,nerelerde sapmalar olmuş gibi soruların yanıtlarını aramak sağlıklı sonuçlara ulaşmamızı sağlayacaktır.Bu değerlendirmeyi yapmak ya da geçmiş dilekleri yeni hedefler olarak yeni yıla aktarmak için illa da yılbaşını beklemek anlamsızdır.Bu sorgulamaya belki şimdi başlamak ve zaman içinde tutarlı hedefler oluşturmak en doğrusu olur.Yeni hedefler için geçmişi elden geçirmek kendi iç hesaplaşmamızı dürüstçe yapabilmek ve daha akıllıca adımlar atabilmek gerçekten önemlidir.Çünkü hedef dediğimiz şeyler aslında ömrümüzü doldurmayı planladığımız aktivitelerdir ve ömrümüzü neyle geçireceğimiz önemlidir.
Geçmişte çözümsüz kalmış sorunları aynı şekilde geleceğe taşımak bizi yaralayabilir ve yapmayı planladığımız diğer eylemlerden de soğutabilir.Sağlıklı olmayan,aslında yürümeyen bir ilişkiyi önümüzdeki yıl evlilikle sonuçlandırmak gibi bir hedef belirlemek kendi sonumuzu ve mutsuzluğumuzu hazırlamak demektir. Geçmişe bakmak bu açıdan önemlidir.Gelecekte sorun olacak ne varsa önce onlardan arındırmalıyız hayatımızı ve kendi geleceğimizi ipotek altına alacak yanlış adımların önüne geçmek ancak bu şekilde mümkün olabilir.Geçmişin değerlendirmesini ve hesaplaşmasını kendimize dürüst davranarak yapabilirsek geleceğe dönüp bakabiliriz artık.
• Ne istiyoruz,aklımızdan,ruhumuzdan,kalbimizden ne geçiyor?
• Ne olursa mutlu oluruz?
• Ne gerçekleşse biz gerçekten hayattan keyif alabiliriz?
• Planladıklarımızdan hangileri için ciddi emek harcayabiliriz?
• İsteklerimizin gerçekleşmesi bizim için ne kadar önemli ve neden bu kadar önemli?
Evli çiftler eşleri ve çocuklarıyla birlikte yaptıkları planların dışında bir de kendileri sadece kendileri için hedefler belirlemeli:Birbirlerine nefes alacak özel alanlar bırakabilmeli eşler.Özel alanlarına saygı gösterebilmeli.Herkesin hedefleri olmalı,yeni yıla,geleceğe ve kendilerine dair.Sonra o hedefler uğruna bazı şeyleri göze alabilmeli,fedakarlıklarda bulunabilmeli.Hedefler hayatımızın önemli bir bölümünü kaplayan planlarımız ve burada hem çok gerçekçi hem de çok çılgın olabilmeliyiz.İstenirse gerçekleştirilemeyecek hayal yoktur,yeter ki istediklerimizi bilelim ve uğrunda emek harcayacağımız doğru hedefler belirleyelim.
Yeni yılın hepinize dileklerinizi ve hayallerinizi gerçekleştirme fırsatları sunabilmesi dileklerimle, yeni yılınız kutlu olsun...
[2012-12-29]
